یکی از کاربردی ترین وسایلی که برای استحمام و به منظور خشک کردن بدن استفاده می‌شود، حوله است و حوله دستبافت بیرجندی ایران یکی از انواع مرغوب آن به شمار می‌رود که به شهرت جهانی رسیده و خریدارانی جدی از کشورهایی چون فرانسه، ترکیه، ژاپن و کشورهای عربی نیز دارد.
هر چند که استفاده از حوله به منظور خشک کردن و آبگیری، تنها برای بدن کاربرد ندارد ولی بیشترین استفاده از حوله به همین منظور می‌باشد. در این مقاله به بررسی حوله بیرجندی و جایگاه آن در سایر کشورهای جهان می‌پردازیم.
حوله بیرجندی ایران
همان‌طور که از نام این محصول مشخص است، حوله بیرجندی، نوعی حوله است که در ایران و شهر بیرجند، مرکز استان خراسان جنوبی، تولید می‌شود. این محصول که در واقع یکی از صنایع دستی ثبت ملی شده در این استان و با قدمتی چندصد ساله است، به وسیله‌ی زنان خوش ذوق روستای خُراشاد شهرستان بیرجند تولید می‌شود.
جالب است بدانید که هنر بافت حوله‌های دستبافت در ایران به زمان‌های بسیار دور برمی‌گردد به طوری‌که از ابتدای پیدایش اسلام در ایران این نوع دست‌بافت‌ها که به صورت پارچه‌هایی از جنس پنبه و ابریشم بود، بسیار شهرت داشته و زبانزد خاص و عام بود.
این هنر سنتی و پر قدمت در گذر زمان، به فراموشی سپرده شده بود تا اینکه پس از سال‌ها و در اوایل دهه هشتاد خورشیدی توسط یک بانوی هنرمند به نام “فاطمه ذاکریان” در روستای خُراشاد، مجدد جرقه‌ی احیای این هنر زیبا زده شد و این بانوی پرتلاش موفق شد تا در روزهایی که اهالی روستا به دلیل کم آبی و خشکسالی، به دنبال راهی به جز کشاورزی برای کسب درآمد و امرار معاش بودند، با دعوت از سایر بانوان روستا و راه‌اندازی مجدد شرکت تعاونی خُراشاد که پیش از این ورشکسته اعلام شده بود، امید تازه‌ای به اهالی روستا برای شروع یک کسب و کار با پیشینه سنتی بدهد.
برای شروع به تولید و فراهم آوردن تجهیزات لازم برای کار، نیاز به بیرون آوردن دستگاه‌های سنتی از انبارها و به کارگیری مجدد آن‌ها بود که به همت اهالی روستا به سرعت انجام و کار تولید حوله دستباف بیرجندی پس از سال‌ها از سر گرفته شد. نکته قابل توجهی که در اینجا وجود دارد این است که کار تولید این حوله‌های زیبا، همچنان با همان دستگاه‌های ساده و سنتی که از گذشته به نسل امروز ارث رسیده است، انجام می‌شود.
شایان ذکر است خانم ذاکریان که با تلاش خود موفق به ایجاد کسب و کار برای 42 بانوی خُراشادی در بیرجند شده بودند، در سال 1385، توانستند عنوان کارآفرین نمونه را در این شهرستان کسب نمایند و اما مهم‌ترین دستاورد اهالی روستای خُراشاد، ورود صنایع دستی تولیدی آن‌ها یعنی همان حوله بیرجندی، به بازارهای جهانی و صادرات این محصول به کشورهای اروپایی و آسیایی بود.
حوله بیرجندی ترکیه
پس از موفقیت اهالی روستای خُراشاد در جهانی شدن حوله بیرجندی تولید این روستا و کسب جایگاه مناسب در بازار جهانی به دلیل کیفیت و تنوع بالای محصولات تولیدی آن‌ها، کشورهای مختلف از جمله ترکیه، خواهان خرید این محصول و عرضه آن در کشور خود شدند. این حوله‌های بیرجندی که در طرح‌ها و نقش‌های متنوعی تولید و ارائه می‌شوند، دارای انواع مختلفی مثل حوله حمام، حوله دست و صورت، دستمال، صافی، چادرشب، لنگ، شال سر و … می‌باشند.
شایان ذکر است کشور ترکیه در حال حاضر یکی از مشتریان اصلی حوله بیرجندی بوده و مردم این کشور استقبال بسیار خوبی برای خرید این محصول در این کشور داشته‌اند.
حوله بیرجندی ژاپن
پس از کشور ترکیه و در ادامه مسیر جهانی شدن حوله بیرجندی، شرکت تعاونی زنان روستای خُراشاد، با شرکت در یک نمایشگاه صنایع دستی که در کشور ژاپن برگزار شده بود، توانستند این هنر دستبافت زیبا را در معرض دید مردم این کشور و سایر کشورهایی که برای بازدید از این نمایشگاه به این کشور آمده بودند، قرار دهند.
از آنجایی که حوله دستبافت بیرجندی ضمن بهره‌مندی از ویژگی زیبایی منحصر به فرد آن که به دلیل وجود طرح‌ها و نقوش متنوعی چون جناغی، کُلو، چپربافت، گِنتی و حتی با طرح ساده در آن ایجاد شده است، از کیفیت بسیار بالایی نیز برخوردار است، این محصول به سرعت و پس از به نمایش درآمدن در ژاپن، طرفداران بسیاری را در این کشور به دست آورد.
از آن زمان تاکنون، کشور ژاپن نیز همچون ترکیه، از مشتریان دائمی حوله دستبافت بیرجندی بوده و سالیانه به میزان قابل توجهی از این محصول را از کشور خریداری می‌نماید.
حوله بیرجندی عربی
شرکت تعاونی روستای خُراشاد با تولید حوله بیرجندی معروف خود، پس از مدتی و در پی گسترش فعالیت و افزایش تولیدات خود با توجه به تقاضای بسیار زیاد در بازار، اقدام به تولید و بافت حوله احرام یا عربی برای حجاج نمودند. این حوله‌ها که در اندازه‌های یک در دو متری تولید می‌شدند، از جنس پنبه خالص و بدون ایجاد هیچ‌گونه حساسیتی برای پوست بوده و با جذب آب بسیار بالایی که داشتند، به شدت مورد استقبال حجاج ایرانی قرار گرفته و از همان ابتدا به راحتی به بازار فروش حوله و لباس احرام در سراسر ایران، راه یافته و فروش بسیار خوبی نیز داشتند.
کم کم با ورود حجاج ایرانی به کشور عربستان و استفاده از حوله بیرجندی در زمان برگزاری مراسم حج، مردم سایر کشورها، به ویژه حجاج کشورهای عربی، با دیدن این حوله‌ها و مشاهده کیفیت بالای آن‌ها، خواهان خریداری این محصولات باکیفیت و عرضه و استفاده از آن‌ها در کشورهایشان شدند.
پس از آن و به دلیل افزایش میزان تقاضای مردم در کشورهای مختلف عربی برای خرید حوله بیرجندی، و کاربردی بودن این نوع حوله که هرساله، بارها و بارها از سوی مردم مختلف این کشورها که برای برگزاری مناسک حج از این محصول استفاده می‌کردند، حوله بیرجندی عربی به یکی از پرفروش‌ترین محصولات مرتبط با مناسک حج در این کشورها تبدیل شد.
البته ناگفته نماند که علاوه بر این نوع حوله‌های مخصوص احرام، این کشورهای عربی، سایر محصولات تولیدی حوله بیرجندی شامل حوله استخری، حوله دست و صورت، حوله حمام و سایر انواع حوله را نیز خریداری می‌نمایند.
حوله بیرجندی فرانسوی
به دنبال شهرت جهانی حوله بیرجندی و استقبال بی‌نظیر از خرید این محصول در کشورهای مختلف، این بار نوبت به فرانسوی ها می‌رسد که بلافاصله پس از آشنایی با این محصول بی‌نظیر، از مشتریان دائمی آن شدند.
اما داستان آشنایی مردم کشور فرانسه با حوله بیرجندی از آن‌جا آغاز شد که پس از ورود این محصول به بازارهای جهانی و شهرت یافتن آن، کم کم اهالی روستای خُراشاد با ایجاد فضای توریستی و گردشگری مناسب برای بازدید مردم سراسر جهان از کارگاه‌های تولید حوله در این روستا، نسبت به ثبت جهانی این روستا توسط یونسکو به عنوان روستای جهانی توبافی یا همان حوله بافی دستی، اقدام نمودند.
پس از آن‌که خبر ثبت جهانی خُراشاد در سایت یونسکو نیز منتشر شد، گردشگرانی از کشورهای مختلف و از جمله فرانسه، به بیرجند سفر کردند و در جریان بازدید از این روستا و آشنایی با محصول حوله بیرجندی، به شدت نسبت به این محصول علاقه نشان داده و به یکی از خریداران اصلی حوله بیرجندی در دنیا تبدیل شدند.
در پایان این مقاله، ضمن دعوت از شما برای بازدید از سایر مقالات مرتبط با این موضوع در این وب‌سایت، پیشنهاد می‌کنیم در صورت تمایل برای خرید این محصول جهانی پرطرفدار، با پرکردن فرم مشاوره در همین صفحه، از امکان برقراری تماس از سمت کارشناسان ما و دریافت مشاوره رایگان برای خرید این محصول، بهره‌مند گردید.
دیدگاه شما با موفقیت ثبت شد.